Wat is het richtgetal?

Het richtgetal geeft de maximale kracht van een reportageflitser of een studioflitser aan. Hoe hoger het richtgetal is, hoe krachtiger de flitser is en hoe verder het flitslicht komt. Maar hoe werkt het richtgetal en moet je er rekening mee houden bij het kopen van een nieuwe flitser?

Bekijk studioverlichting

Flitsers met elkaar vergelijken

Het richtgetal van een flitser wordt niet aan de hand van een vaste maatstaf gemeten. Soms moet je eerst een rekensommetje maken om verschillende reportageflitsers met elkaar te vergelijken:

(Maximale) Afstand = richtgetal van de flitser / diafragma

Meestal wordt het maximale richtgetal van een reportageflitser door de fabrikant gemeten met ISO 100 en de zoomstand van de kop op 105mm. Anderen fabrikanten gebruiken ISO 200 of een andere zoomstand van de kop. Hoe verder je de kop van een reportageflitser ‘inzoomt’, hoe meer het licht wordt gebundeld en hoe verder het dus komt. Meet je het richtgetal op ISO 200 dan is hij al 1.4x groter dan op ISO 100.

Hoe bereken je de maximale flitsafstand?

Je berekent de maximale flitsafstand door het richtgetal van de flitser te delen door het diafragma dat je wilt gebruiken. Een reportageflitser met een richtgetal van 32, kan met diafragma f/5.6 een onderwerp op 5.7 meter afstand belichten (32/5.6 = 5.7). Diezelfde flitser kan met een diafragma van f/2.8, het onderwerp belichten op 11.4 meter afstand. De omgeving waar je in bent, heeft altijd invloed op het flitslicht. Een volledig witte ruimte zal de intensiteit van het flitslicht versterken door licht te weerkaatsen. Daarnaast hebben je camera instellingen ook invloed op hoe intens het flitslicht op beeld wordt vastgelegd.

Wat kun je met het richtgetal?

De kennis over het richtgetal kun je gebruiken bij het opzetten van een lichtopstelling en het bepalen van je camera instellingen. In de praktijk zul je er weinig tot niet mee bezig zijn omdat er makkelijkere methodes zijn voor het beheersen en controleren van je belichting. Denk aan het gebruiken van een lichtmeter, de handige hooglicht waarschuwing van je camera en het bekijken van het histogram op je display.

Hoe meer je fotografeert, hoe sneller en hoe meer gevoel je krijgt voor het gebruik van flitslicht en de camera instellingen. Het richtgetal is vooral iets dat naar voren komt tijdens het kopen van een flitser. Het is wel handig om te weten wat het richtgetal precies is én dat je echt niet perse een reportageflitser met het allerhoogste richtgetal nodig hebt voor een goed resultaat! Voor binnenshuis gebruik of het zachtjes inflitsen van een portret, is een reportageflitser met een richtgetal van circa 32 krachtig genoeg.

Studioflitsers en het richtgetal

Ook bij studioflitsers wordt een richtgetal aangegeven. De lightshaper die op de lamp zit heeft echter een grote invloed op het richtgetal. Er zijn bijvoorbeeld reflectoren die het flitslicht met één stop versterken. Hierdoor krijg je met dezelfde flitser een veel krachtigere belichting.

Bij het aanschaffen van een studioflitser kun je daarom beter naar het vermogen in wattage kijken. Dit wordt aangegeven met Wattseconde (Ws). Door te kijken naar het vermogen in Wattseconde, is het veel makkelijker om studioflitsers van verschillende merken met elkaar te vergelijken.