De heide bloeit…, hoe fotografeer je het paarse goud?

Dave Zuuring

8 jaar geleden

Ben je geboeid en gefascineerd door natuur -en landschapsfotografie? Dan mag een bezoekje aan Nationaal Park de Veluwezoom en de Posbank, die daar onderdeel van is, niet ontbreken. In dit artikel geef ik je graag wat tips om met een mooie serie opnames van de Posbank thuis te komen.

Neem het paarse goud in je op

De Posbank, ook wel Herikhuizerveld genoemd, kan als je er voor de eerste keer komt overweldigend op je overkomen. Zeker als er ook nog eens prachtige Hollandse wolkenluchten waar ik fan van ben boven het paarse landschap zichtbaar zijn! Dan wil je eigenlijk direct beginnen met fotograferen. Eigenlijk raad ik je dat af. Ga staan of liever nog ga zitten op één van de vele bankjes en laat het even op je inwerken. Zeker als je er bewust voor je fotopassie naar toe bent gereden.

"Bezint eer ge begint"

Een handig hulpmiddel is dan om bewust te kiezen voor het gebruik van een statief. Mede blogger Johan van der Wielen schreef in zijn blog "Een fotograaf zonder statief is..." het volgende. "Een statief is onhandig, lomp en kost veel tijd om op te zetten. Dat klinkt niet als voordeel maar is het toch! Dat zorgt er namelijk voor dat je rust in je kont krijgt. Omdat je trager bent ga je beter nadenken over je foto, belichting, compositie enzovoort. Het zorgt ervoor dat je op minder plekken foto’s maakt maar op elke plek langer bezig bent en dus betere foto’s maakt." Ik sluit me daar volledig bij aan.

Kies en plan je moment

Eigenlijk maakt het niet echt uit wanneer je naar de Posbank toe gaat in het heide bloeiseizoen. Ter info..., de heide bloeit meestal medio augustus tot medio september. In 2016 is het zelfs extreem vroeg al paars, dus ik verwacht dat de heide begin september uitgebloeid zal zijn.

Mijn allermooiste foto

Mijn persoonlijk mooiste foto is weliswaar gemaakt op een zeer vroege augustusochtend met nevel en een zonsopkomst. Maar tijdens een mooie wandeling door het gebied met bijvoorbeeld je compact camera is er genoeg te genieten en fotograferen. Afgelopen week ben ik er alleen maar overdag en in het avond gouden uur geweest. Het was toen onstabiel zomerweer overdag. Dit betekent in Nederland dan afwisselende wolkenluchten en soms hard en scherp licht, maar als je er dan bent tegen het gouden uur aan kun je toch al heel fraaie platen maken, zoals bijvoorbeeld na een kleine bui met een nog net zichtbare regenboog.

Laat je daarbij niet tegenhouden om te gaan op een bewolkte dag, want juist dan komen de kleuren mooier uit doordat de bewolking als een softbox voor een neutrale belichting zorgt. Tip is dan wel om de lucht zoveel mogelijk uit je beeld weg te laten en meer gesloten landschappen of close ups te fotograferen. Tip! Als je beschikt over een compact camera, benut dan ook eens de macrofunctie. Hiermee kun je leuke close ups van de heide of insecten maken.

Het gouden uur

Kun je niet overdag of ’s ochtends vroeg dan raad ik je aan om rond een uurtje of 19:00 voor aanvang van het gouden uur te het gebied te bezoeken. Weliswaar uitdagend in verband met de schaduwen, maar juist het strijklicht geeft dan nog meer kleur, diepte en sfeer aan het glooiende heidelandschap van de Posbank. Vooral tijdens de zonsondergang kunnen er spectaculaire situaties ontstaan. Houd daarbij wel rekening dat je tot zonsondergang in het gebied mag zijn, dus zorg dat je niet te ver van de parkeerplaats afdwaalt. Tip! Parkeer dan op de parkeerplaats bij het paviljoen aan de Beekhuizenseweg. Vanaf hier loop je zo vanaf het uitkijkpunt de Posbank in en kun je links of rechtsom een leuke route door het gebied lopen met voldoende mooie perspectieven.

Techniek

Het heidelandschap kan behoorlijk uitdagend zijn goed op de foto vast te leggen. Het contrast tussen lucht en de donkere paarse heide-ondergrond is vaak teveel om met je camera en zijn beperkte dynamisch bereik te overbruggen. In een eerder gepubliceerde blog van Johan van der Wielen wordt dit perfect uitgelegd. Lees daarnaast onderstaande tips om de dynamische uitdagingen aan te gaan:

• Maak gesloten landschapsfoto’s. Je zoomt in en belicht op het landschap en laat daarbij de horizon en de lucht uit je beeld.
• Maak gebruik van grijsverloopfilters. Naarmate het contrastverschil kies je voor lichtere of donkere gradatiefilter, bijvoorbeeld een ND4 (0,6) of ND8 (0,9). In een eerder geschreven blog op Cameranu lees je meer over het werken met deze filters. Zelf combineer ik een Lee Landscape Polarizer vaak met een ND4 (0,6) zacht of hard grijsverloopfilter. Alleen een polarisatiefilter gebruiken lost je dynamisch bereik overbruggen niet op, maar zorgt voor warme en diepere tonen in de lucht (blauw versus wit).
• Maak twee opnames. Belicht voor de lucht, je zult zien dat de lucht perfect is maar het heideveld dichtloopt en maak een belichting voor de heide. Deze voeg je achteraf samen met een masker in Photoshop.
• Schiet een bracket van vijf opnames zodat je een HDR-beeld kunt samenstellen.

Scherptediepte

Vergeet niet te spelen met je scherptediepte. Ik ben zelf geneigd altijd alles in focus te willen hebben. Kortom alles scherp, dan let je dus goed op je hyper-focaal-instelling. Maar wat erg leuke effecten kan geven is om juist heel bewust met een open diafragma’s van f/2.8 of f/4.0 te focussen op iets in de voorgrond en zo onscherpte in de achtergrond te creëren.

Compositie

Uiteraard wil je de paarse heide laten zien en het glooiende landschap. Speel met je beeld door bewust en gericht de mens of een dier in je foto te laten zien, zodat de grootsheid van het landschap zichtbaar wordt. Een tip hierbij is om een panoramafoto te maken. De grootste uitdaging voor menig fotograferend bezoeker aan de Posbank is het perspectief. Er is zoveel te zien dat er soms teveel op de foto terecht komt. Mijn tip is om dan te focussen op lijnen in het veld. Bijvoorbeeld zoals in bovenstaande foto.

Alle tips op een rij

• Kijk en heb geduld, neem het landschap in je op.
• Gebruik desgewenst een statief.
• Laat je niet tegenhouden door bewolking.
• Benut het gouden uur in de avond en werk met filters.
• Maak ook close-ups of gesloten landschappen.
• Neem ook eens een panoramafoto om de weidsheid in beeld te brengen.
• Speel met de scherptediepte of laat mensen en dieren in je beeld zien om het perspectief te benadrukken.
• Ga met respect voor elkaar en de natuur om, zodat we nog lang kunnen genieten en fotograferen! Ik merk dat sommigen dit nog wel eens vergeten als ze gaan fotograferen.