Cynthia Boll over de perceptie van realiteit

Cameranu

4 jaar geleden

'Graag had ik de val van de Berlijnse muur geportretteerd, maar wellicht was dat moment minder romantisch dan hoe ik het nu voor mij zie'.

Prestigieus fotografe Cynthia Boll omschrijft met haar quote misschien wel de werkelijkheid van iedere fotograaf. Als winnares van de Zilveren Camera weet zij als geen ander wat er nodig is om een verhaal over te brengen op beeld. Velen dromen weg bij de romantiek wanneer zij zich een leven als fotograaf voorstellen, velen zien een fantasie mooier dan de werkelijkheid. In een beeld zien zij slechts een fragment van de realiteit. Zij zien in dat ene fragment een mystiek portret dat de realiteit ontstijgt. Alleen kent de realiteit niet dezelfde magie als dat ene portret, voor altijd vastgelegd.

Cynthia wil met haar werk juist de realiteit tentoonstellen, zij vertelt de verhalen van zij die dat zelf niet kunnen. In haar project 'Sinking Cities' vertelt ze het intrigerende verhaal van zij die leven in de steden die zinken. Een reëel portret van de werkelijkheid op esthetische wijze vastgelegd. Sinking Cities is een project dat laat zien wat er gaande is in de wereld om ons heen en dat die wereld ontzettend bruut kan zijn. Naast dat zij de imponerende zijde van de natuur toont laat zij ook de schoonheid van de mens zien.

Verhalen zoals Sinking Cities kennen louter bestaansrecht door de toewijding en discipline waar slechts enkelen over beschikken. Want verhalen van dit statuur kosten tijd en geld, twee notoire middelen die essentieel zijn bij het verwezenlijken van dit soort reportages. Inmiddels is Cynthia langer dan vier jaar bezig met het Sinking Cities-project. Gedurende de looptijd van dit project was zij het merendeel van haar tijd bezig met het samenstellen van plannen, begrotingen en onderzoeken. Haar realiteit is dat zij afhankelijk is van derden om het verhaal van de zinkende steden te kunnen delen met jou, mij en de rest van de wereld.

Realiteit is slechts een perceptie

Woorden zijn onnodig waar beelden spreken, in Sinking Cities toont Cynthia het verhaal van een stad die letterlijk ten onder gaat. Jakarta is het decor waar het verhaal van Ibu Sarmini zich afspeelt, een dame met een unieke kijk op haar realiteit. Mevrouw Sarmini is een van de weinigen in haar omgeving die begrijpt wat er aan de hand is met haar stad en wat de implicaties zijn wanneer er niets verandert.

Sarmini haar perceptie is anders dan die van haar stadsgenoten, zo óók ziet zij haar situatie anders dan Cynthia. Na een intense regenval van 24 uur stond half Jakarta onder water. Vlak daarna belde Cynthia met Sarmini. Vervolgens vertrok Cynthia richting het huis van Sarmini. Normaliter was dit een reis van een klein half uur, maar vanwege alle chaos die was ontstaan door de zware regenval duurde dezelfde reis nu anderhalf uur. Eenmaal bij de wijk aangekomen kon de taxi niet verder vanwege het water, Cynthia moest te voet verder. Tussen de wijk van Sarmini en daar waar Cynthia stond was een brug, maar deze was door het hoge water niet meer zichtbaar. Andere inwoners toonden Cynthia waar ze moest lopen, met haar cameratas boven haar hoofd en het water tot haar middel liep zij over een brug die niet zichtbaar was. Eenmaal in de wijk van Sarmini aangekomen zakte het water tot haar enkels.

Tijdens het telefoongesprek dat Cynthia en Sarmini hadden vroeg Cynthia expliciet of er sprake was van Banjir (overstroming) waarop Sarmini antwoordde met Tidak (nee). Vervolgens gaf Cynthia haar telefoon aan een Indonesische vriend die dezelfde vraag nogmaals stelde, wederom zei ze Tidak – ferm in haar toon. Onderweg richting de wijk van Sarmini, wist Cynthia dat de nee van Sarmini niet waar kon zijn. Eenmaal bij het huis van Sarmini aangekomen liep zij binnen bij een vrouw die zat te wachten op haar man. Midden in de woonkamer zat daar een solitaire Sarmini. Zij maakte een kalme indruk, in haar allure straalde zij een bepaalde rust uit. Niets wat die dag was gebeurd was haar vreemd. Cynthia vroeg haar ironisch, Tidak Banjir?

Wereld retoriek

Ieder verhaal kent een begin, midden en eind – althans zo duidt de regel van drie. In 2014 begon dit verhaal voor Cynthia, sindsdien is zij de orator van dit verhaal; zij toont de realiteit waarin Jakarta verkeert. Haar doel is simpel en eerlijk, zij wil het fenomeen dat momenteel gaande is in Jakarta tentoonstellen om zo het verhaal intact te houden. Zij vertelt dit verhaal aan iedereen die wil luisteren. Daarbij vindt ze het belangrijk dat dit verhaal door wetenschappers, ingenieurs en onderzoeksinstanties wordt gehoord. Want zo zien zij de mensen die zich inzetten voor de ontwikkeling van de wereld, waar zij aan bijdragen. Hoe het einde van dit verhaal eruitziet is simpel te voorspellen. Wanneer er niks wordt ondernomen wacht Jakarta hetzelfde lot als Atlantis – een ramp verborgen in water. Waarbij niet enkel de stad in de vergetelheid raakt, maar ook het volk. En juist dáárom zet Cynthia zich in voor verhalen, zoals Sinking Cities. Het is van belang voor de wereldbevolking dat men ziet wat er gebeurt. Ieder individu verdient een kans om zijn of haar verhaal te vertellen en wanneer zij dit niet zelf kunnen is het aan anderen om dit verhaal te delen.

Diepere dimensies

In haar werk zoekt Cynthia naar een bepaalde gelaagdheid, zij wil een verhaal in stappen vertellen – stukje bij beetje. Uiteindelijk hoopt zij het verhaal zodanig over te brengen dat het mensen raakt. Als individu is Cynthia een realist, stoïsch in de wijze waarop zij de problematiek in de wereld benadert. Ambitieus in haar werk doet zij er alles aan om de verborgen verhalen te vertellen – subliem in haar uitvoering. Voor de aanschouwer die zoekt naar een diepere laag, is er veel te ontdekken in het werk van Cynthia. Wanneer de aanschouwer echt zijn best doet, zal hij het verhaal over Cynthia zelf vinden.

Een vrouw die binnen een wereld vol paradoxen en complexiteiten verhalen deelt met zij die het niet zien. Geïntrigeerd door de mens stelt zij haarzelf de waarom vraag. Als storyteller is zij van mening dat ieder individu een stem verdient, zo ook zij die geen stem krijgen. Cynthia ziet zichzelf niet als een wereldverbeteraar, noch ambieert zij dit te zijn. Wel hoopt ze dat ze met haar werk veranderingen teweeg kan brengen. Sinking Cities maakt onderdeel uit van wie Cynthia is, voor haar is het een persoonlijk verhaal dat haar herinnert aan de realiteit in Jakarta: vervuiling, ongedierte en gezondheidsproblemen. Ondanks dit alles blijft zij een dromer die iconische gebeurtenissen romantiseert, een optimistische realist.