Review Laowa 15mm f/2.0 Zero-D objectief

2 jaar geleden

Ben ik nog nauwelijks bekomen van mijn avontuur met de vorige nieuwe lens van Laowa, mag ik alweer met de volgende op pad! Ik was lyrisch over de Laowa 12mm f/2.8 lens en de Laowa 14mm f/4.0 FF RL Zero-D lens. Wat voegt de Laowa 15mm f/2.0 Zero-D lens toe aan het assortiment terwijl er al twee 15mm lenzen van Laowa zijn? Genoeg reden voor mij om dit nieuwe objectief mee te nemen op één van mijn expedities…, naar Groenland!

Bekijk de Laowa 15mm f/2.0 lens

Gemaakt voor systeemcamera’s

Ik begin met het vermelden dat Laowa deze nieuwe lens, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de 12mm of 100mm macro, speciaal heeft ontwikkeld voor spiegelloze camera’s. De 15mm f/2.0 Zero-D is er voor Sony FE, Canon RF, Nikon Z en Leica L. De reden is enerzijds dat spiegelreflexcamera’s op termijn waarschijnlijk gaan verdwijnen, maar ook dat lenzen voor systeemcamera’s veel kleiner kunnen zijn. Dat blijkt wel als je deze lens in handen hebt.

Grootte van de Laowa 15mm f/2.0

Wat formaat betreft is de lens vergelijkbaar met de 12mm, terwijl hij een volledige stop sneller is. Als ik kijk naar vergelijkbare lenzen van concurrerende merken, zowel enorme groothoek als enorm lichtsterk, dan zijn die lenzen echt veel groter en zwaarder. Dat maakt deze 15mm al meteen erg interessant. De lens heeft zelfs een schroefdraad aansluiting met een gangbare diameter van 72mm voor het monteren van bijvoorbeeld een polarisatiefilter of een 100mm filtersysteem. De lens is niet zo extreem klein als de 14mm van Laowa, maar hij kan alsnog makkelijk mee in je fototas.

Volledige handmatige bediening

Volledig handmatige bediening Het is een echte Laowa lens. Dat betekent dat de Laowa 15mm f/2 Zero-D lens uitblinkt in bouw- en glaskwaliteit, maar wel volledig handmatig is. Dus je moet altijd zelf scherpstellen en zelf het diafragma bedienen met een diafragmaring. De meeste spiegelloze camera’s zijn tegenwoordig de focus peaking optie. Dit is een functie die met gekleurde randjes aangeeft waar de scherpte in je compositie ligt. Een erg handig hulpmiddel!

Waar je aan moet wennen is dat je alleen hele stops hebt op het diafragma. Dus f/2.0, f/2.8, f/4, f/5.6, f/8.0, f/11, f/16 en f/22. Er zijn geen tussenstapjes met 1/2e of 1/3e stops. Maar de lens heeft een extra schakelaar waarmee je de diafragmaring op ‘click’ of ‘open’ kunt zetten. Op open zijn er geen kliks en dus geen vaste diafragma waarden meer. Dan kun je traploos van f/2.0 naar f/22. Dit is vooral bedoeld voor video, omdat je dan met vaste sluitertijden werkt en het licht vaak regelt met het diafragma.

Voor fotografie is het wat minder van belang, tenzij je de belichting toch fijner af wilt stellen dan op hele stops. Ik dacht dat ik de afwezigheid van 1/3e stops vervelend zou vinden, maar in praktijk had ik er totaal geen last van. In de nacht werkte ik standaard met f/2.0 en met het fotograferen van landschappen zat ik vaak op f/8 of f/11. De scherptediepte bij een 15mm lens is toch al zó enorm dat het weinig uitmaakt.

Waar je ook aan merkt dat hij volledig handmatig is, is dat je, net als bij de meeste andere Laowa lenzen f/00 op je camera en in de EXIF ziet. Je krijgt dus niet terug welk diafragma je (hebt) gebruikt. Voor extra controle is het daarom wel belangrijk om af en toe een blik op de diafragma ring te werpen.

Mee naar Groenland voor nachtfoto’s

De combinatie van enorme groothoek, grote lichtsterkte én klein formaat maakt deze lens voor mij erg interessant voor met name nachtfotografie. Omdat ik een week naar Groenland ga, met grote kans op Noorderlicht en ik niet te veel mee kan nemen in de vliegtuigjes waarmee je je op Groenland vervoert, is de Laowa 15mm een zeer welkome reisgenoot. Eens zien of we samen vriendjes gaan worden. Aan de specificaties zal het niet liggen…

Het is altijd een uitdaging is om met dikke handschoenen aan je spullen te bedienen. Het is de eerste keer dat ik mijn systeemcamera meeneem onder deze extreme omstandigheden. Hoewel ik hem al wel langer heb, heb ik mijn reizen uit moeten stellen. Ik maak me meer zorgen om mijn camera dan om de lens en dat blijkt geen onnozele gedachte. Het vinden van de knopjes en het instellen van de juiste instellingen neemt al mijn aandacht in beslag, zelfs zó erg dat ik pas na twee dagen doorheb dat ik met een nieuwe lens op pad ben.

Vanaf dat ik deze Laowa lens op de camera klik voelt hij vertrouwd aan. Stevig gebouwd en hij past in iedere jaszak als ik toch vluchtig van lens moet wisselen. Omdat ik al snel aan het maximale gewicht zat, heb ik besloten om mijn vertrouwde Laowa 12mm f/2.8 lens thuis te laten. Dat voelde ergens niet goed, maar al na de eerste nacht was ik de 12mm volledig vergeten. De nieuwe 15mm is meteen al ‘mijn’ lens.

Lekker dichtbij scherpstellen

Als je mij kent weet je dat ik altijd kijk van hoe dichtbij een lens kan scherpstellen.Zelfs als het geen echte macrolens is, zoals de Laowa 15mm f/2.0 1:1 macrolens, dan nog vind ik het heerlijk om dicht bij mijn onderwerp te kunnen kruipen. Met een minimale scherpstelafstand van 15 centimeter (tegen 27 centimeter van de 14mm en 18 centimeter van de 12mm) is de lens echt goed inzetbaar om van dichtbij te fotograferen. Zoals je hieronder kunt zien is de f/2.0 niet alleen leuk voor nachtfotografie, maar heb je mooie, creatieve mogelijkheden. Het is zeker niet alleen een landschaps- of nachtlens, maar echt een lens voor creatieve onscherpte en detailfotografie.

Het testen van de beeldkwaliteit

Een kleine lens is lastiger om van hoge kwaliteit te maken en daarom ben ik erg benieuwd naar de kwaliteit van de scherpte, vignettering en vervorming. Tijd om deze lens tegen mijn inmiddels bekende bakstenen muur te zetten voor een serie saaie foto’s met verschillende diafragmawaarden.

Vignettering is het probleem dat hoeken donker worden als je werkt met grote diafragma openingen (kleine f-getallen). Eigenlijk hebben alle groothoeklenzen er in meer of mindere mate last van en is het zonder probleem in de nabewerking te corrigeren, vaak zelfs automatisch. In de nacht is vignettering juist wel prettig om de aandacht in het centrum van de foto te houden. Toch ben ik benieuwd in hoeverre deze lens er ‘last’ van heeft

Vervorming of tonvormige vervorming is een lensafwijking van veel groothoeklenzen. In extreme gevallen lijkt het wel alsof het middendeel als een bal naar je toe komt. Laowa pretendeert met zijn toevoeging ‘Zero-D’ dat er Zero Distortion (vervorming) is. Daar ben ik best benieuwd naar. Overigens is het met vervorming net als met vignettering dat je het eenvoudig in de nabewerking, veelal automatisch, kunt corrigeren.

Ik werk met Adobe Lightroom en dit programma heeft het correcte profiel van de Laowa 15mm f/2.0 lens. Zoals gezegd kun je daarmee corrigeren voor vignettering en vervorming. Reden om eens te vergelijken. Als je de onderstaande voor en na foto’s vergelijkt dan lijkt het verschil enorm, maar ik heb er in praktijk nog geen last van gehad. Ik zou me hier dus geen zorgen om maken, zeker niet omdat het beeld zó goed te corrigeren is. Maar…, als je zegt dat het Zero-D lens is dan beantwoordt dit resultaat niet echt aan deze term.

Tegenlicht zorgt bij elke lens voor de nodige uitdagingen. Flare ontstaat bij dicht tegenlicht (zoals de zon die rechtstreeks in de lens schijnt) en is lichtbreking tussen de verschillende glaselementen. Dit zorgt voor soms lelijke kleurvlekken.

Diffractie is wanneer je de zon laat ‘sneaken’ langs bijvoorbeeld een boomstam en iets (of meer) diafragmeert. Het licht gaat dan breken achter de diafragmalamellen wat een stralend zonnetje geeft.

Een laatste tegenlicht probleem kan chromatische aberratie zijn. Wanneer je met lokaal heel grote licht en donker contrasten hebt, kan een lens moeite hebben om die juist naast elkaar weer te geven. Door de glaskwaliteit kan er kleurschifting ontstaan op het scheidingsvlak van donker en licht waardoor je een dunne paarse of blauwe rand om je donkere onderwerp ziet. Ook dit is in de nabewerking (automatisch) te corrigeren, maar toch is het mooier als de lens er geen last van heeft.

Terug naar de praktijk in de natuur

En nu lekker terug naar waar ik de lens voor heb: terug de natuur in!

Mijn conclusie over de Laowa 15mm f/2.0

Ik zal eerlijk zijn. Iedere keer dat Laowa met een nieuwe lens uitkomt kijk ik er reikhalzend naar uit om ‘m te mogen proberen. En ook dit keer beantwoordt de lens helemaal aan mijn verwachtingen. De Laowa 15mm f/2.0 Zero-D lens is een solide maar kleine lens met een fijne bediening en indrukwekkende resultaten. Laowa is er wat mij betreft weer in geslaagd om een fantastisch product te maken voor een hele schare fans. Natuurlijk moet je het niet erg vinden om alles handmatig te doen, maar dat werkt bij deze 15mm zó makkelijk dat je al snel niet beter weet. Kortom, ik ben enorm enthousiast!

Het objectief is met 500 gram niet licht, maar hij wel zó klein dat hij meestal mee kan in je cameratas. Qua grootte iets kleiner dan de 12mm, maar met dezelfde bouwkwaliteit. Wel een stuk groter dan de 14mm die echt héél klein is, maar dan praat je over f/2.0 versus f/4.0, notabene een factor vier lichtsterker ten opzichte van een groothoek die 1mm minder heeft. Door de kleine minimale scherpstelafstand van 15 centimeter is deze lens in mijn ogen veel diverser dan de 14mm. Hier kun je echt alle kanten mee uit, van landschap tot nachtfoto’s en tot macrolandschap. En je hebt de mogelijkheid tot het bevestigen van filters.

Alles bij elkaar opgeteld presteert deze lens erg goed. De centrum scherpte is perfect, voor optimale hoekscherpte moet je wel wat diafragmeren. Evenals voor het volledig kwijt zijn van de vignettering. Het beeld is niet zonder vervorming zoals de naam wel doet vermoeden, maar in praktijk heb ik er geen last van gehad. Misschien als je veel architectuur doet dat het een dingetje kan zijn, maar het correctieprofiel in Lightroom lost dat in één klik op. Tegenlicht gaat hij prima mee om, geen lelijke flares of chromatische aberratie.

Hoe enthousiast ik over deze lens ben blijkt misschien nog wel het meest uit het feit dat de 15mm inmiddels vast onderdeel van mijn ‘assortiment’ is geworden. Naast de 12mm zit hij nu standaard in de tas en we gaan veel avonturen samen beleven! Het enige waar ik aan moet wennen is dat je de zonnekap er niet vanaf kunt halen wanneer de lensdop erop zit. Maar als dat het enige is… De lens heeft heel veel pluspunten en wat kleine minpunten. De meeste minpunten zijn prima te corrigeren met Lightroom en zijn voor mij geen probleem! Mocht je nog meer willen zien, ik heb ook een vlog gemaakt tijdens mijn reis.